Karikatura

Karikatura je pojam koji označava pretjerano prikazivanje nečijih odlika, mana ili karakterističnih svojstava, ali i napuhavanje nekih događaja, stvari ili pojava. Karikaturama se izražavaju društvene ili moralne kritike i to putem naglašavanja i isticanja mana te time poruge. Karikatura stoga prikazuje izobličenu realnost koja je zbog toga humoristična, ali i satirična.

Karikatura je kao umjetnička vrsta najizraženija u vizualnim umjetnostima, najčešće u jednostavnim ilustracijama, a manje u slikarstvu i kiparstvu. Ona najčešće nalikuje samo na skicu, iako, naravno, može biti prikazana i složenijim tehnikama slikanja. Karikatura se razvila osnivanjem humorističnih časopisa, pa su karikaturisti na dnevnoj bazi mogli iznositi svoje crteže publici i dobivati jasnu reakciju na njih.

Ostatke prvih karikatura pronašli smo još iz prapovijesti, kada se ona javljala u crtežima idola ili na obrednim maskama, te u egipatskoj, grčkoj i rimskoj umjetnosti. Karikature pronalazimo i u ostacima umjetnosti iz srednjeg vijeka, a onda se počela jasnije razvijati u renesansi, za vrijeme marinizma i baroka i održala se sve do moderne umjetničke struje.

U književnosti karikatura ima slične odlike. Njima se smatraju kratke crtice s prenaglašenim motivima koje čitatelja trebaju izazvati na smijeh, ali istovremeno i pružiti neku kritiku društva ili tog motiva, tako da je taj humor zapravo ciničan.

Danas pod pojmom karikature smatramo crtež nečije glave, nekada i tijela, na kojem su posebno izražene neke njegove karakteristike, najčešće upravo mane. Karikatura mora nalikovati na osobu po kojoj je napravljena, upravo zbog naglašenih karakteristika.

Pojam karikatura dolazi od talijanske riječi caricatura, a znači pretjerivati.